چگونه بر استرس های ناشی از محیط کار غلبه کنیم؟

استرس در محیط کار

استرس شغلی، نشانه های های آن و روش های غلبه بر آن:

 👈استرس شغلی و رویدادهای استرس های زندگی با سلامت روان رابطه مثبت معنی داری داشته و می توان استرس شغلی و رویدادهای استرس زای زندگی را متغیرهای پیش بینی کننده برای سلامت روان دانست، استرس شغلی دارای عوارض و پیامدهای مختلف جسمی، روانی و رفتاری است. استرس شغلی بصورت یک پروسه بیولوژیکی، روانشناختی و ادراکی بدن انسان را وادار به تلاش می نماید و بدن نیز طبیعتاً سعی می کند با آن تطابق پیدا کند و این کار با صرف انرژ ی و جنگیدن با بیماری و پاسخ حیاتی همراه است.

چگونگی عملکرد استرس:

استرس با توالی اتفاقات خاصی عمل میکند . این توالی را اصطلاحاً نشانگر سازگاری کلی می نامند آن را در سه گام مشخص تعریف می نمایند:

🔴 1- واکنش اخطار:

با آغاز استرس واکنش اخطار به همراه آن خواهد آمد. این واکنش معمولاً پاسخی فیزیولوژیکی است که تعداد زیادی از فعل و انفعالات سیستم ها ی بدنی را به کا ر می اندازد.

به این ترتیب که هورمونی توسط غده فوق کلیوی ترشح گردیده و وارد جریان خون می شود که نتیجه  آن ازدیاد ضربان قلب، ضعیف شدن تنفس، جاری شدن خون از پوست و احشاء به ماهیچه ها و مغز (که در نتیجه باعث سرد شدن دست و پاها می گردد) و توزیع مواد غذایی مورد نیاز به قسمت هایی از بدن، ماهیچه ها از جمله این تغییرات نمی باشد.

🔴 2- گام مقاومت:

در صورت پایبندی عامل فشار گام مقاومت آغاز می شود و در حالی که به نظر می رسد همه چیز به حالت عادی باز گشته است اما بدن امکانات خود را بسیج نموده تا با عامل فشار مبارزه کند.

🔴 3-گام فرسودگی:

در صورتی که منابع و ذخایر انرژی روانی و جسمی برای مدت طولانی با عامل فشار درگیر شوند کم کم به پایان رسیده و مرحله سوم نشانگر تطابق عمومی یعنی فرسودگی به پایان می رسدو بار دیگر نشانه های مرحله واکنش اخطار ظاهر شده و بدن به علت کارکرد بد اعضایش تا حد زیادی در مقابل امراض آسیب پذیر می شود. در این مرحله فروپاشی روانی صورت می گیرد.

علا ئم استرس:

✅ علائم جسمانی:

سردرد، میگرن، سوء هاضمه، بدخوابی، خارش و التهاب پوستی، گرفتگی عضلات، درد پشت شانه ها و گردن، فشارخون بالاو کلسترول بالا.

✅ علائم روانی:
اضطراب، تنش، بی طاقتی، افسردگی، کسالت و بی حوصلگی، احساس بیهودگی و عدم اعتماد به نفس.

✅ علائم شناختی:
فراموشی، کاسته شدن قدرت تمرکز، کاهش کارایی فرد.

✅ علائم اجتماعی:
پرخاشگری و غیر قابل تحمل شدن، زدگی از مردم، فقدان ارتباط و تنها گزینی و عدم ایفای نقش خانوادگی.

✅ علائم رفتاری:
بالا رفتن مصرف سیگار، افزایش مصرف دارو، رفتار جرقه ای، بی توجهی به ظاهر شخصی خود و عوض شدن ریتم اشتها.

عوامل ایجاد کننده استرس:

 ⬅ عوامل فیزیکی محل کار مانند سر و صدا ی بیش از حد در محیط کار، گرما و سرما ، وجود گازها ی سمی ، نور کم و ناکافی.
⬅  ساختار سازمان متکی بر تمرکز بیش از حد

⬅ عدم امکان پیشرفت و ارتقاء

⬅ تخصص گرایی افراطی و جزیی شدن کار وظایف شغلی

⬅  ارتباطات ناقص و عدم انتقال موثر اطلاعات درست

⬅ حساسیت زیاد برای انجام وظایف

⬅  زیاد بودن حجم کار

⬅ کمبود وقت و انجام چند کار به صورت هم زمان

⬅ تغییرات سریع در مقررات و ضوابط

⬅ عدم رضایت از شغل  توسط شاغل

⬅ کمبود اختیارات برای انجام وظایف محوله

⬅ کمبود امکانات در محیط کار

⬅ روشن نبودن انتظارات مدیران

⬅ پیچیده بودن وظایف

⬅ توفیق افراد فرصت طلب در سازمان

⬅ عدم رعایت مقررات و قوانین توسط برخی از اشخاص

⬅ ضعف ایمان و اعتقادات مذهبی در بعضی از اشخاص

⬅ افزایش فساد اخلاقی مانند: رشوه خواری و…

⬅ تورم و افزایش هزینه های زندگی

✍برای مقابله با استرس بایستی عوامل و زمینه های استرس زا شناسایی تا راهکارهای متناسب با آنها به کار گرفته شود و عوامل استرس زا تعدیل شوند.

10 توصیه برای کاهش استرس در محیط کار:

🔶 1ـ مدیریت زمان و مهارت های سازمانی خود را بهبود بخشید .
فهرست هایی هم در مقیاس کوتاه مدت و هم بلند مدت برای کارهایتان تنظیم کنید، ز اهداف غیر منطقی دست بردارید، برای آنچه نیاز دارید حتما کمک بطلبید و « نه » گفتن را بیاموزید .

🔷 2ـ به عضلات خود استراحت داده و نفس عمیق بکشید .
چنانچه غرق در روابط و وظایف حرفه ای خود شده اید، لحظه ای موقیت را فراموش کرده و نفس عمیقی بکشید، در خاطر داشته باشید زمانی که از راه بینی نفس می کشید نسبت به زمانی که از راه دهان تنفس می کنید کارایی انرژی در بدن شما بالاتر خواهد بود. 

🔶 3ـ وقفه های بیشتری را در میان ساعات کاری خود بگنجانید. 
حتی 5 دقیقه فراغت از کار هم برای شما سودمند است. از کنار میزتان برخیزید و کمی قدم بزنید، البته اگر مجال خارج شدن را داشته باشید به مراتب بهتر خواهد بود کمی نرمش در سرعت و میزان کاهش سطح استرس تاثیر بسیاری دارد .

🔷 4ـ شاد باشید .
سعی کنید بیشتذ لبخند بزنید، مسلما خنده استرس را کاهش می دهد، زمانی که سعی می کنید حضور مطبوعی در میان اطرافیانتان داشته باشید بالطبع وجود آنها نیز در نظر شما خوشایند و مطبوع خواهد شد .

🔶 5ـ یاد بگیرید که بهتر به دیگران گوش بسپارید .
آن هنگام که دچار عدم توافق با سایرین شدید پیش از آشفته شدن با دقت به آنها گوش دهید چون بدون شک نکاتی از تفاهم را خواهید یافت. 

🔷 6ـ در چیدمان و طراحی محیط کار اصلاحات لازم را صورت دهید .
در اعمال هر گونه اصلاح و تعدیل ضروری از لحاظ روشنایی، دما، میزان سر و صدا و سایر فاکتورهای قابل کنترل در محیط کارتان تردید نکنید. 

🔶 7ـ از آنچه خارج از محدوده اختیارات شماست صرف نظر کنید .
باور کنید مسائلی وجود دارند که نگران شدن درباره آنها اهمیتی ندارد و یا تغییر آنها خارج از توان شماست، پس بیهوده وقت خود را برای تلاش بر هیچ یک از این دو مقوله هدر ندهید. 

🔷 8ـ خواب مناسبی داشته باشید. 
خواب کافی علاوه بر کاهش استرس، سطح انرژی و توانمندی شما بمنظور تمرکز در کار را افزایش می دهد .

🔶 9ـ در جستجوی یک ناصح باشید. 
همواره کسی را برای صحبت و تبادل نظر داشته باشید تا از این طریق بخش عمده ای از استرس را از خود دور نمایید. 

🔷 10ـ زمان بیشتری را به همنشینی با افراد خوش بین اختصاص دهید .
استمرار در تقابل با افراد منفی اندک اندک شما را با آن هم تراز می سازد. سعی کنید با افرادی کار کنید که دارای نگرش مثبت هستند.