زون بندی مناطق خطرناک بر اساس استاندارد IEC 60079
ارسال شده توسط مسعود محمودی
1 آذر 1400
1.45k بازدید
اهمیت زون بندی مناطق خطرناک
طبقه بندی زون ها بر اساس غبار قابل اشتعال در استاندارد IEC 60079
طبقه بندی مواد در استاندارد IEC 60079
طبقه بندی دما بر اساس استاندارد IEC 60079
- امروزه با توجه به گسترش روزافزون صنایع مختلف پتانسیل ایجاد حوادث نیز به سرعت رو به افزایش است یکی از مهم ترین خطرات پیش رو در صنایع فرآیندی حریق یا انفجار است. به دلیل ماهیت فرآیندی، خطر بروز حریق یا انفجار در برخی از بخش های سازمان بیشتر است و به این دلیل لازم است این مناطق پس از انجام ارزیابی ریسک مشخص و نشانه گذاری شوند تا میزان آگاهی و درک افراد نسبت به این مناطق خطرناک بیشتر شود.
- طبقه بندی منطقه خطر در پی آن است که ریسک حریق یا انفجار در این مناطق را به طور نسبی نشان بدهد. این کار نمی تواند احتمال بروز حریق یا انفجار را به طور دقیق پیش بینی کند بلکه مناطق خطرناک را به طور نسبی به مناطق پرخطر و کم خطر طبقه بندی می کند. این طبقه بندی ابزاری در اختیار سازمان قرار می دهد که ریسک حریق یا انفجار در چنین مناطقی را با دقت اندازه گیری کند.
- در یک واحد فرآیندی زون بندی مناطق خطرناک در زمان طراحی و از طریق ارزیابی ریسک (مانند PHAST یا DOW Index) صورت می پذیرد و سپس می توان آنها را در نقشه های زون بندی مشخص نمود.
- مناطق خطرناک به مناطقی گفته می شود که غلظت گازهای قابل اشتعال، بخارات قابل انفجار و یا غبار قابل اشتعال در آن وجود دارد.
- بر اساس تعریف ارائه شده توسط (Atmospheres Regulations DSER Dangerous Substances and Explosive)، مناطق خطرناک به مناطقی اطلاق می شود که غلظت های از یک اتمسفر قابل انفجار در آن وجود دارد و پتانسیل بالایی از انفجار در شرایط غیر نرمال در آنها وجود دارد.
- در زمینه طبقه بندی مناطق خطرناک استانداردهای معتبری ارائه شده است که یکی از آنها، استاندارد IEC 60079 می باشد. در این استاندارد مناطق خطرناک به چند دسته تقسیم می شوند که در اصطلاح به آنهاZone (ناحیه) می گویند.
میزان خطر | ناحیه ها بر اساس IEC | زمان وجود گازهای قابل اشتعال | شرایط |
بالا | ناحیه 0 | بیش از 1000 ساعت در سال | ناحیه ای که در آن ترکیب گازهای قابل اشتعال و هوا به طور مداوم یا به مدت طولانی وجود دارد. |
متوسط | ناحیه 1 | 10 تا 1000 ساعت در سال | ناحیه ای که در آن ترکیب گازهای قابل اشتعال بطور نسبی وجود دارد. |
پایین | ناحیه 2 | کمتر از 10 ساعت در سال | ناحیه ای که در آن ترکیب گازهای قابل اشتعال خیلی کم است و یا به مدت بسیار کمی در محیط وجود دارد. |
میزان خطر | ناحیه ها بر اساس IEC | شرایط |
بسیار بالا | ناحیه 20 | ناحیه ای که در آن گرد و غبار قابل اشتعال به طور مستمر یا در اکثر مواقع وجود دارد و این مقدار به اندازه ای است که می تواند ایجاد حریق نماید. |
بالا | ناحیه 21 | ناحیه ای که در آن ذرات قابل اشتعال در شرایط عادی در موارد اندکی وجود دارد و مقدار آن به اندازه ای است که می تواند ایجاد حریق نماید. |
پایین | ناحیه 22 | ناحیه ای که در آن ذرات قابل اشتعال به ندرت وجود دارد و یا تنها برای زمان اندکی در محیط هستند و یا با فاصله ای که در آن تجمع ذرات قابل اشتعال به اندازه ای است که احتمال آتش گرفتن آنها کم است. |
گروه مواد | شرح نوع ماده خطرناک و مکان اتمسفر | |
گروه I | شامل مجموعه گازهای قابل اشتعالی که بطور طبیعی در معادن وجود دارند. | |
گروه II | گازهای قابل انفجار: اتمسفری که حاوی گازهای قابل انفجار و مستعد حریق است و خود به 3 گروه طبقه بندی می شود: | |
A | اتمسفری که حاوی گازهایی چون پروپان، استون، بنزن، بوتان، متان، بنزین، هگزان، حلال های رنگ یا سایر گازها و بخارات با خطر قابلیت اشتعال معادل است. | |
B | اتمسفری که حاوی گازهایی چون اتیلن، پروپیلن اکسید، اتیلن اکسید، بوتادین، سیکلوپروپان، اتیل اتر یا سایر گازها و بخارات با خطر قابلیت اشتعال معادل است. | |
C | اتمسفری که حاوی گازهایی چون استیلن، هیدروژن، کربن دی سولفید یا سایر گازها و بخارات با خطر قابلیت اشتعال معادل است. | |
گروه III | غبار قابل انفجار: اتمسفری که حاوی غبار قابل انفجار است که خود به سه گروه طبقه بندی می شود: | |
A | اتمسفری که حاوی فیبرهای قابل سوختن است. | |
B | اتمسفری که حاوی غبار غیر نارسانا است. | |
C | اتمسفری که حاوی غبار رسانا است. |
بیشینه دمای سطح | کلاس دما |
450 | T1 |
300 | T2 |
200 | T3 |
135 | T4 |
100 | T5 |
85 | T6 |
- در کنار طبقه بندی مناطق و موادها طبقه بندی دما نیز لازم است. در منطقه خطر که گازها و بخارات قابل اشتعال متراکم شده اند، یک سطح داغ می تواند انرژی لازم برای انفجار را تامین کند.
دوست عزیزم سلام
من مسعود محمودی هستم، همیشه یکی از علایق شخصی بنده انتقال تجربیاتم و همچنین دریافت تجربیات از شما عزیزان بوده است. در همین راستا جهت انتقال تجربیات و افزایش دانش و آگاهی کارگاه آموزشی تجربه های من را راه اندازی کرده ام که بصورت هفتگی در یک جلسه 1 تا 1.5 ساعته به بحث و آموزش پیرامون موضوعات HSE می پردازیم. در صورت تمایل می توانید فرم ذیل را تکمیل کنید تا با شما تماس بگیرم و جلسات آموزشی را با هم شروع کنیم.
مطالب زیر را حتما مطالعه کنید
بهداشت حرفه ای
بهداشت حرفه ای: تا قرن شانزدهم میلادی در کتب طبی...
کاملترین جزوه ی ایمنی گاز و وسایل گاز سوز
ایمنی گاز ایمنی گاز و وسایل گاز سوز: با فرا...
علائم و اعداد درج شده برروی مثلث بازیافت چه معنایی دارند؟
« مثلث بازیافت » چنانچه با دقت به بطری ها،...
ایمنی و قواعد بارگیری، جهاز بندی و تخلیه بار
چند نمونه از ادوات باربرداری پرکاربرد: تاثیر نحوه بستن بار...
پروژه ارزیابی ریسک به روش JSA
ارزیابی ریسک به روش آنالیز ایمنی شغلی ( JSA ): JSA...
ایمنی گودبرداری
ایمنی گودبرداری گودبرداری عبارت است از حفر کانالها و ایجاد...
دیدگاهتان را بنویسید